تبیین مدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای با رویکرد ریسک نامطلوب در بورس اوراق بهادار تهران

     در مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای، ریسک سیستماتیک یا بتا تنها عامل تبیین کننده‌ی اختلاف بازدهی دارایی‌هاست. بتا به عنوان معیار ریسک سیستماتیک، نتیجه‌ی حاصل از یک وضعیت تعادلی است که در آن سرمایه‌گذاران به دنبال حداکثر کردن تابع مطلوبیت خود بر اساس دو عامل میانگین و واریانس بازدهی هستند. از طرف دیگر نیمه‌واریانس بازدهی بنا به دلایل منطقی زیر می تواند معیار مناسبی از ریسک باشد. اولاً سرمایه‌گذاران از تغییرات مطلوب(مثبت) بازدهی بیزار نیستند، بلکه فقط از تغییرات نامطلوب(منفی) گریزانند. ثانیاً در هر دو حالت متقارن و نامتقارن بودن توزیع بازدهی، نیمه‌واریانس می تواند به طور مستقیم بیان کننده‌ی مفهوم ریسک سرمایه‌گذاری باشد. به عبارت دیگر نیمه واریانس حداقل می تواند به اندازه‌ی واریانس، بیان کننده‌ی مفهوم ریسک باشد. در مقاله‌ی حاضر برآنیم تا با جایگزینی سه نوع معیار ریسک نامطلوب به جای معیار سنتی ریسک(بتا)، عملکرد مدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای را در تبیین رابطه میان ریسک و بازده مورد بررسی قرار دهیم.